Pomoc Rozwojowa - podsumowanie roku 2011
Polski budżet na pomoc rozwojową stanowi zaledwie 0,08% DNB. Mniejszy procent w Unii Europejskiej przeznacza tylko Łotwa. Redukcje w wydatkach na pomoc zagraniczną stały się głównym trendem w politykach rozwojowych krajów Unii Europejskiej. Całkowite środki na ten cel zmniejszyły się w roku 2011 o ok. 500 milionów Euro i wynoszą 53 miliardy Euro – raportuje konfederacja CONCORD w tegorocznym Aid Watch Report „Aid We Can: more investment in global development”.
Zbliża się termin wyznaczony do osiągnięcia Milenijnych Celów Rozwoju (MCR), przypomnijmy:
w 2000 roku na Szczycie Milenijnym ONZ Unia Europejska (UE) wraz ze światowymi liderami zobowiązała się zmniejszyć światowy poziom ubóstwa i ocalić miliony istnień ludzkich.
Przywódcy 189 krajów (w tym Polski) uzgodnili osiem konkretnych celów, które mają zostać osiągnięte do roku 2015:
- wyeliminowanie skrajnego ubóstwa i głodu na świecie;
- zapewnienie powszechnego nauczania na poziomie podstawowym;
- promowanie równości płci i awansu społecznego kobiet;
- ograniczenie umieralności dzieci;
- poprawa opieki zdrowotnej nad matkami;
- ograniczenie rozprzestrzeniania się HIV/AIDS i innych chorób;
- stosowanie zrównoważonych metod gospodarowania zasobami naturalnymi;
- współdziałanie w globalnym partnerskim porozumieniu na rzecz rozwoju.
Co udało się osiągnąć w roku 2011?
Podsumowanie dość jasno pokazuje jak daleko jesteśmy od osiągnięcia wytyczonych celów. 11 krajów ograniczyło budżet przeznaczony na pomoc w roku 2011, a kolejnych dziewięć planuje zredukować wydatki na pomoc w bieżącym roku. Największych cięć dokonała Grecja (-39%), Hiszpania (-33%), Cypr (-28%), a także Belgia (-13%) i Austria (-14%).
Kryzys nie może być wymówką używaną przez kraje bogatej Północy, aby nie wywiązywać się z obietnic kluczowych dla najuboższych obywateli krajów Południa, którzy są największymi ofiarami tego zjawiska - komentuje specjalistka ds. polityki rozwojowej Grupy Zagranica, Monika Matus. Polska, w której obserwujemy propagandę sukcesu gospodarczego, tym bardziej nie powinna używać tej wymówki. Jesteśmy niemalże ostatni, jeśli chodzi o stosunek wydatkowania na pomoc rozwojową do dochodu narodowego.
Polska, mimo stałego wzrostu gospodarczego, jedynie nieznacznie zwiększyła fundusze pomocowe (o 95 mln PLN). Wciąż - podobnie jak w roku 2010 - stanowią one zaledwie 0,08% polskiego DNB. Jest to znacznie mniej niż w stosunku do swojego DNB wydaje na przykład Rumunia czy Bułgaria. Poza tym znacznym komponentem polskiej ODA są pieniądze przeznaczone na stypendia dla studentów zagranicznych w Polsce lub kredyty dla Chin. Według organizacji obywatelskich z krajów odbierających pomoc, powyższe koszty nie są bezpośrednią pomocą w zwalczaniu ubóstwa i nie powinny być przez kraje europejskie wliczane w ODA.
Tylko część z pieniędzy przeznaczonych przez kraje Unii Europejskiej na pomoc rzeczywiście trafia do potrzebujących. 5,86 z 53 miliardów Euro to pieniądze, które nie stanowią realnego wsparcia dla krajów rozwijających się. Trafiły one do uchodźców (1,82 mld EUR) i studentów (1,61 mld EUR), lub wynikają z redukcji długów (2,43 mld EUR). Ponadto 1,49 miliardów europejskiej ODA „zaginęło” w kontraktach tzw. pomocy wiązanej lub pożyczkach.
Rzeczywistą pomoc (ang. Genuine aid) raportują przede wszystkim Luksemburg, Szwecja, Dania, Holandia, Wielka Brytania i Irlandia - kraje modelowe jeśli chodzi o wysoką jakość i przejrzystość pomocy rozwojowej. Ponadto kraje te (a także Malta, Belgia i Finlandia) wypełniły w 2011 roku zobowiązania odnośnie wysokości pomocy rozwojowej, przeznaczając na ten cel średnio 0,55% (Luksemburg, Szwecja, Dania, Holandia, Wielka Brytania oraz Malta) lub 0,51% (Belgia, Finlandia i Irlandia) dochodu narodowego. Luksemburg, Szwecja, Dania i Holandia osiągnęły cel 0,7% (przewidywany na rok 2015) jeszcze przed rokiem 2011. Wciąż jednak wielu krajom nie uda się zrealizować założeń z 2010 roku nawet w roku 2015. Do krajów tych należy Polska.
Raport został zaprezentowany Radzie Unii Europejskiej w Brukseli. Rada będzie dyskutować budżet europejski na lata 2014-2020, który obejmuje również pieniądze przeznaczone na pomoc innym krajom. Suma ta prawdopodobnie wyniesie 51 miliardów Euro.
Raport Aid Watch 2011:
Raport Aid Watch, publikowany jest corocznie od 2006 roku. Raport stanowi rezultat wspólnej pracy europejskich organizacji rozwojowych oraz organizacji społeczeństwa obywatelskiego, zrzeszonych w konfederacji CONCORD.
Grupa Zagranica przygotowuje polski raport z monitoringu polskiej współpracy rozwojowej. Zostanie on opublikowany we wrześniu b.r.
kontakt