Nowe wytyczne ONZ dot. biznesu i praw człowieka

Rada Praw Człowieka ONZ przyjęła właśnie zbiór zaleceń końcowych dot. zasad działania ponadnarodowych korporacji i ich wpływu na prawa człowieka. Jest to pierwszy taki standard na skalę globalną, który ma za zadanie zmniejszyć ryzyko krzywd wyrządzanych ludziom na całym świecie w zw. z działalnością biznesu.

Ten bezprecedensowy krok zawdzięczmy przede wszystkim profesorowi Johnowi Ruggiemu – specjalnemu przedstawicielowi Sekretarza Generalnego ONZ ds. biznesu i praw człowieka [1]. Jak twierdzi profesor:

„przyjęte zalecenia dostarczą odpowiednich narzędzi zarówno organizacjom społecznym jak i inwestorom do mierzenia faktycznego postępu firm w zakresie wpływu ich działalności na życie ludzi na całym świecie”.

Przyjęte zalecenia (Guiding Principles) [2] to owoc ponad 6-letniej pracy i badań zespołu ekspertów pod przewodnictwem profesora Johna Ruggiego, w tym: przedstawicieli rządów, firm, środowisk akademickich i organizacji społeczeństwa obywatelskiego. Ich powstanie wiązało się z przeprowadzeniem szeroko zakrojonych konsultacji (47 konsultacji bezpośrednich oraz konsultacji internetowych na które odpowiedziało tysiące osób z ponad 120 krajów), wizyt studyjnych w ponad 20 krajach świata oraz było wynikiem setek przestudiowanych badań i analiz przeprowadzonych przez ekspertów z całego świata.

Nowy standard wskazuje w jaki sposób biznes i państwa powinny wdrażać ramowe wytyczne przyjęte przez ONZ w 2008 r. pt. „Chronić, Szanować, Naprawiać” (”Protect, Respect, Remedy” Framework) [3] formułując zalecenia wokół trzech obszarów:

obowiązków państw w zakresie dostarczenia jasnych wytycznych i ram prawnych dot. przestrzegania przez firmy praw człowieka także poza granicami ich macierzystych krajów,
obowiązku ochrony praw człowieka przez korporacje międzynarodowe i inne przedsiębiorstwa niezależnie od miejsca działalności (tak więc także u swoich podwykonawców i dostawców);
procedurze dochodzenia naruszonych praw (zwłaszcza chodzi tu o prawa ludzi, którzy ucierpieli na skutek działalności międzynarodowego biznesu w krajach, w których prawo nie gwarantuje im wystarczającej ochrony i zadośćuczynienia).

Notatki

[1] Stanowisko specjalnego przedstawiciela Sekretarza Generalnego ONZ ds. biznesu i praw człowieka zostało powołane w 2005 r. przez Radę Praw Człowieka ONZ i powierzone profesorowi Uniwersytetu w Harvardzie Johnowi Ruggiemu przez ówczesnego Sekretarza Generalnego ONZ – Kofi Annana. Obecny Sekretarz – Ban Ki-moon poszerzył jego kompetencje. Zadaniem profesora było zbudowanie daleko idącego konsensusu w celu wytyczenia ram i zasad dot. odpowiedzialności przedsiębiorstw międzynarodowych w zakresie przestrzegania praw człowieka. W celu jego osiągnięcia, profesor przeprowadził szeroko zakrojone badania i konsultacje z różnymi grupami interesariuszy z całego świata.

[2] Z dokładną treścią zaleceń w j. angielskim można zapoznać się na stronie: http://www.ohchr.org/documents/issu...

[3] ”Protect, Respect, Remedy” Framework jest ramowym dokumentem przyjętym przez Radę Praw Człowieka ONZ przygotowanym także pod przewodnictwem profesora Ruggiego (treść dokumentu dostępna na: http://198.170.85.29/Ruggie-protect-respect-remedy-framework.pdf).